കാര്‍ക്കശ്യം നിറഞ്ഞ 1980 ലെ വനസംരക്ഷണ നിയമം, 1972 ലെ വന്യജീവി സംരക്ഷണ നിയമം, പിന്നീട് വന്ന ഇ.എഫ്.എല്‍. നിയമം, സമീപകാലത്ത് വിവാദമായ മാധവ് ഗാഡ്ഗില്‍ കമ്മിറ്റി റിപ്പോര്‍ട്ട് എന്നിവയുമായി ചേര്‍ത്തുവച്ചാണ് പലരും പാരിസ്ഥിതിക സംവേദക മേഖലകള്‍ രൂപീകരിക്കാനുള്ള നിര്‍ദ്ദേശത്തെ നോക്കിക്കണ്ടത്.
1986 ലെ പാരിസ്ഥിതിക സംരക്ഷണ നിയമത്തിന്റെ 3-ാം വകുപ്പും പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണ ചട്ടങ്ങളിലെ 5(1) ചട്ടമനുസരിച്ചും സംസ്ഥാനസര്‍ക്കാരുകളുടെ ശുപാര്‍ശപ്രകാരം കേന്ദ്രസര്‍ക്കാര്‍ വന്യമൃഗസങ്കേതങ്ങള്‍ക്കു ചുറ്റും വിജ്ഞാപനം ചെയ്യുന്ന പ്രദേശങ്ങളാണ് പാരിസ്ഥിതിക സംവേദക മേഖലകള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നത്.
സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരില്‍ നിന്നും ലഭിക്കുന്ന ശുപാര്‍ശ അംഗീകരിച്ചുകഴിഞ്ഞാല്‍ കേന്ദ്രസര്‍ക്കാര്‍ ഒരു കരട് വിജ്ഞാപനം പുറപ്പെടുവിച്ച് പൊതുജനങ്ങളില്‍ നിന്നും പരാതികളും ആക്ഷേപങ്ങളും 60 ദിവസത്തെ സമയം വച്ച് സ്വീകരിക്കും. അതിനുശേഷമാണ് അന്തിമവിജ്ഞാപനം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത്. നിയമം വന്ന് 16 വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്ക് ശേഷം 2002 ലാണ് കേന്ദ്രസര്‍ക്കാര്‍ ഇത് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിനുള്ള നടപടികള്‍ ആരംഭിച്ചത്.
വന്യമൃഗ സങ്കേതങ്ങള്‍ക്കു ചുറ്റും ഗുരുതരമായ പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനിയന്ത്രിതമായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനാണ് ഈ സോണ്‍ പ്രഖ്യാപനം.
വ്യാവസായിക അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള ഖനനം, മണല്‍ വാരല്‍ എന്നിവ വനമേഖലകള്‍ക്കും ചെങ്കുത്തായ ചരിവുകള്‍ക്കും കടുത്ത നാശം സൃഷ്ടിക്കുകയാണ്. സ്ഥലവാസികള്‍ക്ക് ജീവിക്കാനും തൊഴിലുകളും കൃഷിയും ചെയ്യുവാനും ആകാത്തവിധം ഇവ ജനജീവിതത്തിനും വിഘാതം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. മാത്രമല്ല, മണല്‍ മാഫിയയും ക്വാറി മാഫിയയും നാടിനാകെയും നിലനില്‍ക്കുന്ന നിയമ വ്യവസ്ഥയെ വെല്ലുവിളിക്കുയും ചെയ്യുന്ന രീതികളെ കുറിച്ച് കേരളത്തിലാരെയും പ്രത്യേകം പറഞ്ഞ് മനസ്സിലാക്കേണ്ടതായില്ല. വിഭവങ്ങളുടെ അനിയന്ത്രിതമായ ചൂഷണവും നിയമലംഘനവും തടയേണ്ടതായുണ്ട്. മരം വെട്ടല്‍, വനംകൊളള, മൃഗവേട്ട, തീയിട്ടു കാടിനെ നശിപ്പിക്കല്‍ എന്നിവയും പലയിടങ്ങളില്‍ വലിയ പ്രശ്നങ്ങളാണ്.
പാരിസ്ഥിതിക സംവേദക മേഖലകള്‍ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിന് സുപ്രീംകോടതി മുന്‍പാകെ രണ്ട് നിര്‍ദ്ദേശങ്ങളാണുള്ളത്.
1. ഓരോ വന്യമൃഗ സങ്കേതങ്ങളുടെയും പ്രത്യേകതകള്‍ കണക്കിലെടുത്ത് 10 കിലോമീറ്റര്‍ വരെ വരാവുന്ന രീതിയില്‍ സോണുകള്‍ പ്രഖ്യാപിക്കുക എന്ന കേന്ദ്രസര്‍ക്കാരിന്റെ നിര്‍ദ്ദേശം.
2. സെന്‍ട്രല്‍ എംപവേര്‍ഡ് കമ്മിറ്റി സുപ്രീംകോടതിയില്‍ സമര്‍പ്പിച്ച നിര്‍ദ്ദേശപ്രകാരം ദൂരം താഴെ പറയും പ്രകാരം നിശ്ചയിക്കാവുന്നതാണ്.
എ) 500 ച.കി.മീറ്ററിന് മുകളില്‍ വിസ്തീര്‍ണ്ണം 2 കിലോമീറ്റര്‍
ബി) 200 നും 500 ച. കിലോമീറ്ററിനും ഇടയ്ക്ക് 1 കി.മീ.
സി) 100 നും 200 ച. കിലോമീറ്ററിനും ഇടയ്ക്ക് 500 മീറ്റര്‍
ഡി) 100 ച.കിലോമീറ്ററിനു താഴെ 100 മീറ്റര്‍
നമ്മുടെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ സമര്‍പ്പിക്കുമ്പോള്‍ മേല്‍ വസ്തുതകള്‍ കണക്കിലെടുത്ത് സെന്‍ട്രല്‍ എംപവേര്‍ഡ് കമ്മിറ്റി കൊടുത്ത നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ അടിസ്ഥാനമാക്കുന്നതായിരിക്കും നമുക്ക് കൂടുതല്‍ അഭികാമ്യം. ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ നിര്‍ദ്ദേശം സുപ്രീംകോടതി ഒരു പരിധി വരെ അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
സോണ്‍ പ്രഖ്യാപിച്ചാല്‍ പ്രസ്തുത മേഖലകളില്‍ നിരോധിക്കേണ്ടതും, നിയന്ത്രിക്കേണ്ടതും, പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കേണ്ടതുമായ വിഷയങ്ങള്‍ നിര്‍ദ്ദേശിക്കേണ്ടത് സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരാണ്.
വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങള്‍ക്ക് തൊട്ട് പുറത്തുള്ള മേഖലകളിലെ പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്ന അനിയന്ത്രിതമായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുക എന്നതുമാത്രമാണ് ഈ പ്രഖ്യാപനത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. അതിനാല്‍ അത്തരം പ്രദേശങ്ങളിലെ ജനജീവിതം, കാര്‍ഷികവൃത്തി, ടൂറിസം പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍, ജനങ്ങളുടെ ഉപജീവനമാര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ എന്നീ നാല് കാര്യങ്ങളെ ഒരുതരത്തിലും ബാധിക്കാത്ത തരത്തില്‍ വേണം നിരോധനങ്ങളും, നിയന്ത്രണങ്ങളും നടപ്പാക്കേണ്ടത്. എന്നാല്‍ വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളെ ഒരു തരത്തിലും തടസ്സപ്പെടുത്തരുത്.
വന്യജീവി സങ്കേതത്തിനു ചുറ്റുമായി റിസര്‍വോയറുകളും, റിസര്‍വ്വ് വനങ്ങളും വലിയ നദികളും ഉള്ള പ്രദേശങ്ങളില്‍ സോണുകള്‍ പ്രഖ്യാപിക്കേണ്ടതില്ല. കാരണം അതുതന്നെ സങ്കേതങ്ങള്‍ക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ആവശ്യമായ കരുതല്‍ മേഖലയാണ്.
ഓരോ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള എം.പി.മാര്‍, എം.എല്‍.എ. മാര്‍, ത്രിതല പഞ്ചായത്ത് അംഗങ്ങള്‍ എന്നീ ജനപ്രതിനിധികളുമായി ചര്‍ച്ച ചെയ്ത് കാര്യങ്ങള്‍ തീരുമാനിക്കാനാണ് സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരും വൈല്‍ഡ് ലൈഫ് ബോര്‍ഡും നിശ്ചയിച്ചിട്ടുള്ളത്. ഇതനുസരിച്ച് കേരളത്തിന്റെ മൂന്ന് മേഖലകളിലും ബോര്‍ഡിന്റെ സബ് കമ്മറ്റികള്‍ സന്ദര്‍ശനം നടത്തിവരികയാണ്.
ഓരോ പ്രദേശത്തിന്റേയും ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ പ്രത്യേകതകള്‍, ജന ആവാസ കേന്ദ്രങ്ങള്‍, ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളുടെ സാമീപ്യം, വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളുടേയും ദേശീയ ഉദ്യാനങ്ങളുടേയും വിസ്തീര്‍ണ്ണം എന്നിവ പ്രത്യേകമായി പരിഗണിക്കപ്പെടേണ്ടതാണ്. ഓരോ വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സോണിന്റെ ദൂരം, നിരോധിക്കപ്പെടേണ്ടതും നിയന്ത്രിക്കേണ്ടതുമായ കാര്യങ്ങള്‍ എന്നിവയടങ്ങിയ പ്രത്യേകം വിജ്ഞാപനങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകും. ഇത് പരിശോധിക്കുന്നതും നിയന്ത്രണവിധേയമായ കാര്യങ്ങള്‍ക്ക് അനുമതി കൊടുക്കുന്നതും പ്രത്യേകം മോണിറ്ററിംഗ് സമിതികളായിരിക്കും. ഇത്തരം സമിതികള്‍ അതാത് ജില്ലകള്‍ കേന്ദ്രമാക്കി രൂപീകരിക്കാന്‍ പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കണം.
വനമേഖലകളോട് അടുത്തു ജീവിക്കുന്ന ജനങ്ങള്‍ക്ക് പ്രത്യേകിച്ചും, ആദിവാസികള്‍, സാമ്പത്തികമായി പിന്നോക്കം നില്‍ക്കുന്നവര്‍, ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ എന്നിവക്കായി പ്രത്യേക പാക്കേജ് പ്രഖ്യാപിക്കാനും കൂടി ഈയവസരം ഉപയോഗിക്കപ്പെടണം. നല്ല കെട്ടിടങ്ങള്‍, ബയോഗ്യാസ്, സൌരോര്‍ജ്ജം, ജൈവവളം, ജല സംരക്ഷണ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ക്കുളള സഹായം, കൃഷി സ്ഥലങ്ങളെയും വീടുകളെയും സംരക്ഷിക്കാനുളള കിടങ്ങുകള്‍ എന്നിവ പാക്കേജില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തണം.
പ്രകൃതി സംരക്ഷണത്തിന് വലിയ സംഭാവന നല്‍കുന്നവരും പലപ്പോഴും കാവലായി നില്‍ക്കുന്നവരുമായ ജനതക്ക് ഗുണകരമാകുന്ന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും അവരെ പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കാനുളള നടപടികളും വേണം. ഈ സോണ്‍ പ്രഖ്യാപനവും ഗാഡ്ഗില്‍ റിപ്പോര്‍ട്ടിനൊപ്പം തെറ്റിദ്ധാരണ പരത്താനും ഭൂ മാഫിയായുടെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്ക് ആക്കം കൂട്ടാനും ഉപയോഗിക്കുന്ന സ്ഥാപിത താല്‍പ്പര്യക്കാരെ കുറിച്ച് നമുക്ക് ജാഗ്രത പാലിക്കുകയും വേണം. കര്‍ഷകരെ വിരട്ടിയും തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചും കുറഞ്ഞ വിലക്ക് ഭൂമി തട്ടിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നവരെ നിയമത്തിനു മുന്നില്‍ കൊണ്ടുവരണം.
വൈല്‍ഡ് ലൈഫ് ബോര്‍ഡിന്റെ ഉപസമിതികള്‍ നടത്തുന്ന സന്ദര്‍ശനം വിജയകരമാണ്. ജനപ്രതിനിധികളുമായി വിശദമായ ആശയവിനിമയം നടത്തി പൊതുനിഗമനങ്ങളിലെത്താന്‍ സമിതിക്ക് കഴിയുന്നുണ്ട്.
ജനങ്ങളുടെ തലയില്‍ ഇടിത്തീ പോലെ വീഴും എന്ന് കരുതിയ ഒരു സംഗതി, ജനജീവിതത്തിനും, കാര്‍ഷിക വൃത്തിക്കും പാരിസ്ഥിതിക ടൂറിസത്തിനും ഗുണകരമായ രീതിയില്‍ മാറ്റാന്‍ കഴിയുമെന്ന് നമുക്ക് തെളിയിക്കണം.
വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളെയും ദേശീയ ഉദ്യാനങ്ങളെയും എന്തുവിലകൊടുത്തും സംരക്ഷിക്കുമ്പോള്‍ അനാവശ്യമായ നിയന്ത്രണങ്ങള്‍ ഏര്‍പ്പെടുത്തി ജനങ്ങളെ അകറ്റി നിര്‍ത്താതിരിക്കാന്‍ ബന്ധപ്പെട്ടവര്‍ ശ്രമിക്കുകയും വേണം.
